SEO

HTTP/2 nedir? SEO için Bilmeniz Gerekenler

HTTP; basit, kısıtlı ve biraz sıkıcı bir uygulama katmanı protokolü olsa da internetin temelini oluşturmaktadır. İnternetin her yeni günde karşı karşıya kaldığı gelişme furyası, doğal olarak HTTP’yi de etkilemiştir. Sonuç olarak zaman içinde HTTP/1, HTTP/2 gibi farklı sürümler kullanıcıların hizmetine sunulmuştur.

Google Lighthouse Denetim Raporu’nda HTTP/2 için görebileceğiniz iki farklı seçenek vardır:

Yeşil işaretlidir, yani bu kullanımda olduğunu gösterir.
Kırmızı işaretlidir, yani sayfa yükleme hızınızı iyileştirme fırsatı olarak sınıflandırılmıştır.

En son sürüm HTTP/2’nin size sağladığı faydalar nelerdir ve SEO hedeflerinizi desteklemek için bu protokolden nasıl yararlanabilirsiniz? Bu rehberde, HTTP/2 ile ilgili tüm sorularınıza yanıt bulacak ve hedeflerinize ulaşmak için HTTP/2’yi nasıl kullanacağınızı öğreneceksiniz.

HTTP/2 Nedir?

HTTP/2, görüntüleme isteğinde bulunan bir tarayıcı ile görüntülenmek istenen bilgileri içeren sunucu arasındaki iletişimi yöneten bir protokoldür.

Bu protokol, 2015 yılında resmi olarak standartlaştırılmıştır. Öncülü HTTP/1 ise, 2000’li yılların başından itibaren yaklaşık 15 yıl boyunca kullanıcılara hizmet vermiştir.

Google, Kasım 2020’de web sitelerini HTTP/2 üzerinden taramaya başlayacağını doğruladı. John Mueller ise, Mayıs 2021’de HTTP/2 protokolüyle tüm URL’lerin yarısından fazlasını zaten taradıklarını ifade etti.

Mueller yaptığı açıklamayı “Bu, Googlebot’un sunucunuzu taramak için eskisi kadar fazla zaman harcamasına gerek olmayacağı anlamına geliyor.” sözleri ile tamamladı.

Protokol Nedir?

Protokol, istemciler (tarayıcılar) ve sunucular arasındaki trafiği yönetmek için uygulanan kuralların tümüdür. Bir protokol genellikle üç ana bölümden oluşmaktadır:

Üstbilgi (Header): Sayfanın kaynak ve hedef adresinin yanı sıra, boyut ve tür gibi ayrıntılarını da içeren bilgidir.

Yük (Payload): İki taraf arasında iletilecek gerçek bilgidir.

Altbilgi (Footer): Görüntüleme isteğini alıcıya yönlendiren ve tarayıcıya hatasız bir şekilde iletildiğinden emin olunmasını sağlayan birimdir.

HTTP/2 ile HTTP/1 Arasındaki Farklar Nelerdir?

HTTP’nin çalışma mantığını anlatmanın en sevdiğim yollarından biri, Tom Anthony’nin kamyon benzetmesidir.

Temel olarak; bir kamyon, istemciden (tarayıcıdan) sunucuya yönlendirilen talebi temsil eder. Kamyonun kullandığı yol ise ağ bağlantısıdır. Tarayıcı tarafından oluşturulan isteği taşıyan kamyon, sunucuya ulaştığında verilen yanıtı kasasına yükleyecek ve tarayıcıya geri ulaştıracaktır. HTTPS, kamyon geri dönerken devreye giren bir güvenlik önlemidir. Kişisel veriler ve hassas bilgiler gibi içeriğe dair bilgileri öğrenmek için, kamyonun içine bakılmasını önleyen bir koruma katmanıdır.

Buradaki asıl mesele, talep almış kamyonların ışık hızından daha hızlı yol alamamasıdır. Ayrıca kamyonların, talebin büyüklüğüne ve uzaklığına aldırmadan tutarlı bir hızda seyahat etmeleri gerekmektedir.

Dikkate alınması gereken bir husus daha vardır. Çok sayıda web sitesi, bir sayfa yüklemek için birçok istek ve yanıt dizisi gerektirmektedir. Örneğin; görüntü dosyalarının, CSS veya JavaScript dosyalarının da tarayıcı ve sunucu arasında daha fazla yolculuk yapılmasını gerektiren kendi yükümlülükleri olabilir.

HTTP/1’in Dezavantajları Nelerdir?

HTTP/1 üzerinden istek yapılırken her kamyonun kendine özel bir yola veya ağ talebine ihtiyacı vardır. Ayrıca, bazı belirli talepler için de yeni ağ isteklerinin yapılması gerekmektedir. Tüm bu durumlar, yaşanan gecikmeye katkıda bulunmaktadır.

Standart olarak, bir seferde yalnızca altı eşzamanlı bağlantı yapılabilmektedir. Bu da diğer isteklerin, ağ bağlantılarının ücretsiz olmasını beklemeye zorlanmasına neden olabilmektedir. Şelale diyagramları, bu gecikmeyi eş zamanlı olarak görüntüleyebilmenin faydalı bir yöntemidir.

HTTP/2’nin Önemi Nedir?

Http2'nin Önemi Nedir?

Multiplex özelliği sayesinde aynı anda, tek bir yolda daha fazla kamyon çalıştırılabilmektedir. Böylece, ağ bağlantısı daha fazla talep işleyerek, daha fazla sayıda yanıtı daha hızlı teslim edebilmektedir.

Bu istek ve yanıtların içerikleri aynı kalır; ancak sadece biraz farklı bir şekilde ele alınırlar.

HTTP/2’nin bir başka kullanışlı özelliği ise, Server Push özelliğidir. Bu özellik, sunucunun bir isteğe aynı anda birden çok yanıtla cevap verebileceği anlamına gelmektedir.

Diyelim ki, HTML ile birlikte CSS ve JavaScript dosyalarını aynı anda görüntülemeniz gerekiyor. Bunların tümü, tarayıcıya ayrı ayrı teslim edilmek yerine aynı anda gönderilebilmektedir.

HTTP/2’nin Teknik Özellikleri Nelerdir?

HTTP/2, HTTP/1 ile aynı sözdizimi (syntax) üzerine kurulmuştur. Yani ikinci protokol, sil baştan yeni kuralların gelmesi yerine, daha çok bir yenileme niteliğine sahiptir. Bu geçişi olabildiğince sorunsuz hale getirmek için alınmış bilinçli bir karardır.  İşte, HTTP/2’nin teknik özellikleri:

Komutlar Metinsel Değildir

HTTP/2, dönüştürme protokolünde metinden ikili sisteme doğru bir değişiklik getirmiştir. Aynı görevler, metin yerine yalnızca ikili komutlar (-1’ler ve 0’lar) kullanılarak yürütülecektir.

Bu değişiklik, komutların uygulanmasını basitleştirerek; oluşturulmasını ve kolaylaştırılmasını daha kolay hale getirmiştir.

Multiplex (Çok Katmanlılık) Özelliği

Multiplex, tek bir bağlantı üzerinden aynı anda birden çok isteğin yapılmasına izin vermektedir. Bu özellik, şu adımları içermektedir:

  • İstek yükü, daha küçük dizilere bölünür.
  • Ardından ayrıştırılır.
  • Tek bir bağlantı üzerinden iletilir.
  • Son olarak istekler tarayıcıya ulaşmadan önce yeniden birleştirilir.

Bu değişikliğin temel amacı, kaynak tüketen isteklerle ilgili sorunları ele almaktır. Ayrıca istek ve yanıtların diğerlerini engellemesini önlemeye yardımcı olmaktır.

Üstbilgi (Header) Sıkıştırma

Üstbilgi sıkıştırma, HTTP/1’deki başlatma mekanizmasının yavaşlığı nedeniyle gelen ek yükü azaltmak için tasarlanmıştır.

Çoğu web sitesi grafik ve içerik açısından zengin olduğu için istemci istekleri, tarayıcıya geri gönderilen ve birbirine yakın birden çok üstbilgi çerçevesine neden olmaktadır. Bu durum, gecikmeye ve zaten sınırlı ağ kaynaklarının gereksiz tüketimine yol açmaktadır.

Üstbilgi sıkıştırma mekanizması, çok sayıda üstbilgi çerçevesini sıkıştırma yeteneğini sağlamaktadır. Bu, sunucunun önceki isteklerde kullanılan üstbilgilerin bir listesinin tutulmasına olanak tanımaktadır. Esasen üstbilgiler, tek bir sıkıştırılmış blokta kodlanacak ve birlikte istemciye (tarayıcıya) gönderilecektir.

Server Push (Sunucu İtme)

Server Push özelliği, kullanılması muhtemel kaynakların istenmeden önce, bir tarayıcının önbelleğine itilmesini sağlamaktadır. Gelecekteki isteklerde yer alması beklenen bilgi ve kaynaklar (önceki isteklere dayalı olarak), başka bir müşteri yanıtını beklemek yerine hemen gönderilecektir.

Bu özellik, ağ gecikmesinin azaltılması sağlar. Çünkü başka bir istek için gidiş dönüş ihtiyacı önlenmiş olur.

Akış Önceliklendirme

Akış Önceliklendirme, her bir isteğe atanan gereksinimlere dayalı olarak belirli veri akışlarına öncelik verilmesidir.

Bu özellik sayesinde, son kullanıcının gereksinimlerine göre, sunucu tarafından kaynak tahsisinin optimize edilmesi sağlanmış olur.

HTTP/2 ve HTTPS

HTTP/2 desteği, yalnızca şifreli bağlantılar aracılığıyla sağlanır. Bu da, HTTPS gerektirdiği anlamına gelmektedir. Çok doğal bir şekilde, her ikisi de birbirini birçok yönden tamamlamaktadır.

HTTP/2, yalnızca kullanıcılar ve uygulamalar için güvenliği arttırmakla kalmaz. Aynı zamanda daha az TLS anlaşması gerektirerek, hem istemci hem de sunucu tarafından daha düşük kaynak tüketimini sağlamaktadır.

HTTP/2’nin Avantajları Nelerdir?

Daha güncel bir teknoloji olmasından dolayı, sizin de tahmin edebileceğiniz gibi HTTP/2 çok sayıda fayda sağlamaktadır.

HTTP/2’ye geçmek için yapılacak güncelleme, bir taşıma işlemi değildir ve URL’lerde herhangi bir değişiklik yapmanızı gerektirmez. SEO açısından çok fazla mesai harcatmayacak bir protokol değişikliğidir.

Aşağıdaki listede, SEO perspektifinden HTTP/2’nin en büyük dört faydasını açıkladım. Ancak, HTTP/2’nin sağladığı avantajlar, bu dört maddeden çok daha fazlasıdır:

Web Performansı

HTTP/2’nin bazı yeni özellikleri şu iki işlemi kolaylaştırmak için tasarlanmıştır:

Web sitelerinin performansını arttırmak
Web sitelerini taramak için gereken kaynaklardan tasarruf etmeye yardımcı olmak

Örneğin çok katmanlılık, isteklerin ve yanıtların birbirini engelleyemeyeceği anlamına gelmektedir. Bu da gecikmeyi azaltmaya yardımcı olur; dolayısıyla da daha hızlı bir web performansı sağlanır.

İletişim talebi başına daha fazla veri gönderme ve alma yeteneği, performans avantajlarının diğer örnekleridir.

Ek olarak akış önceliklendirmesi ise, içerik isteklerinin kullanıcıya iletilmesi için geçen süreyi azaltarak etkin kaynak kullanımına olanak tanımaktadır.

Mobil Performans

Genel web performansına ek olarak, HTTP/2 sayesinde mobil performans da geliştirilmiştir. Bunun nedeni, mobil ara yüzlerin günümüz kullanım trendleri bağlamında tasarlanmış olmasıdır.

Çok katmanlılık ve üstbilgi sıkıştırma, özellikle web sayfalarına erişimde gecikmenin azaltılmasına yardımcı olmaktadır. Bu, sınırlı bant genişliğine sahip olabilen mobil ağlarda da görülmektedir.

Esasen, performans ve güvenlik dahil olmak üzere daha önce yalnızca masaüstü kullanıcılarına sunulan avantajlar, mobil kullanıcılara benzer bir web deneyimi yaşatmaktadır.

Geliştirilmiş Kullanıcı Deneyimi

Yukarıda bahsettiğim tüm avantajların sayesinde, kullanıcı deneyiminin gelişmesi de HTTP/2’nin sağladığı avantajlardan biridir. Hızlı yüklenen bir sitenin sağladığı müşteri memnuniyeti, marka düzeyinde olumlu bir geri dönüş sağlamaktadır.

Google, bir sayfanın yüklenme hızının 1 saniyeden 3 saniyeye yükseldiği an; kullanıcıların %32’sinin web sitesinden ayrıldığını açıklamıştır. Şunu da eklemeliyim ki, HTTP/2 yükleme hızınızı arttırmanızı sağlayacak yollardan yalnızca bir tanesidir.

Yükseltilmiş Güvenlik

HTTP/2’nin HTTPS üzerinden sunulması gerekliliği, tüm web sitelerinin şifreli ve güvenli olmasını sağlamaktadır.

Ayrıca, web sitelerinin cezalandırılmasına veya arama sonuçlarından tamamen çıkarılmasına neden olabilecek kötü niyetli saldırılara karşı korunmasına yardımcı olmaktadır.

HTTP/2 ve SEO İlişkisi

Tabii ki, sıraladığım tüm bu olumlu özellikler bir araya geldiğinde, SEO üzerinde olumlu bir etki yaratacaktır.

Google, HTTP/2’de olmanın doğrudan bir sıralama artışı sağlamayacağını açıklamıştır. Ancak dolaylı da olsa, bu faktörler özellikle Sayfa Denetimi güncellemesini destekleyecektir.

Bu avantajların tümü, kullanıcı deneyimi ve dönüşümlerle birlikte bir web sitesinin arama sonuçlarındaki görünürlüğünü de etkileyebilmektedir.

HTTP/2’nin Dezavantajları Nelerdir?

Tüm yeni teknolojilerde olduğu gibi, HTTP/2 için de göz önünde bulundurmanız gereken bazı dezavantajlar vardır.

HTTP/2’nin ilk olumsuz tarafı, tüm tarayıcılar tarafından desteklenmemesidir. 2015’in sonu itibariyle çoğu büyük tarayıcının, bu yeni protokolü desteklemeye başladığını belirtmekte fayda vardır. Ancak, kullanıcılarınızın web sitenize erişmek için kullandıkları tarayıcıların HTTP/2 destekli olduğunu kontrol etmenizi tavsiye ediyorum.
Server Push özelliği sebebiyle, tarayıcıya gönderilen ancak gerçekte kullanılmayan veriler nedeniyle bant genişliğinin boşa harcanma olasılığı vardır.
Bir sayfa yükleme isteğinin belirli bir varlığa ihtiyaç duyması veya başka bir isteğin yapılmasını beklemesi her zaman karşılaşılan bir durum değildir. Ancak nadir de olsa bu, gereksiz kaynakların gönderilebileceği anlamına gelmektedir.
Çok katmanlılık sebebiyle, bir kerede çok sayıda isteğin oluşması, sunucunun kısa patlamalar almasına neden olabilmektedir. Bu, özellikle kısıtlanmadığı takdirde, sunucuları bunaltma potansiyeline sahiptir.
HTTP/1’deki metin biçimi yerine ikili gösterim şeklinin tercih edilmesi, hata ayıklamada küçük gecikmelere ve yan etkilere neden olabilmektedir.

HTTP/2’ye Nasıl Geçilir?

Sisteminizi HTTP/2’ye yükseltme, en nihayetinde sunucunuza bağlıdır. Şu anda HTTP/2’yi destekleyemiyorsanız, sunucu yöneticiniz veya hosting sağlayıcınızla görüşmenizi tavsiye ediyorum.

Sunucunuz HTTP/2’yi destekleyebiliyorsa, içeriği yeni protokol üzerinden otomatik olarak sunabilir. HTTP/2’yi destekleyen bir CDN kullandığınızı ve güncel bir HTTPS sertifikasına sahip olduğunuzu kontrol etmek için sunucu yöneticinizle iletişime geçebilirsiniz.

Http2.pro web sitesini kullanarak, sunucunuzun HTTP/2’yi destekleyip desteklemediğini test edebilirsiniz. Bu web sitesi, sunucunuzun HTTP/2’yi, ALPN’yi ve Server Push özelliğini destekleyip desteklemediğini de size gösterecektir.

Ayrıca, Chrome Geliştirici Araçları’nı kullanarak da, şu anda hangi kaynakların HTTP/2 üzerinden sunulduğunu kontrol edebilirsiniz.

Ardından sayfayı yeniden yükleyebilir ve sayfanın yüklenmesi için yapılan istek listelerini gözden geçirebilirsiniz. Karşınıza çıkan listenin protokol sütununda HTTP/2 aracılığıyla hangi kaynakların döndürüldüğünü göreceksiniz. Google bunu kısaca h2 olarak göstermektedir.

Ayrıca şunu da eklemeliyim ki, Googlebot’u sitenizi HTTP/2 üzerinden taramaya zorlayamazsınız. Siteniz destekliyorsa, protokolle taranmaya uygundur. Ancak şu an için Google bunu yalnızca daha faydalı olacağını düşünürse (kaynak tasarrufu) yapacaktır.

Web siteniz HTTP/2 kullanarak yükleniyorsa, Google Lighthouse Denetimi aracılığıyla da bu durumu teyit edebilirsiniz.

Web sitenizde henüz HTTP/2 kullanmaya başlamadıysanız, HTTP/2 yükseltmesini önerilen listenizde en üst sırada görüntülemeniz oldukça muhtemeldir.

HTTP/2’nin web dünyasındaki hâkimiyeti ve üstünlüğü kaçınılmaz bir durumdur. Uygulama protokolü, dijital dünyada devrim yaratan HTTP/1’in mirasını sürdürecek gibi görünmektedir. HTTP/2, HTTP/1’in sebep olduğu boşlukları doldurarak, çok daha üstün bir teknoloji kullanarak öncülünün yerini almıştır.

Ancak şunu da eklemeliyim ki; HTTP/2’yi etkinleştirmek, sayfa hızınızı arttırmaya yönelik uygulayabileceğiniz adımların yalnızca ilk aşamasıdır. Önünüzde, atmanız gereken daha çok adım vardır.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu